مالیات بر ارث چند درصد است؟

مالیات بر ارث چیست؟

1- تعریف

به تمام اموال شخص متوفی پس از مرگ گفته می‌شود. اموال هر فرد پس از مرگ مشمول مالیات می‌شود که از سوی ورثه باید ظرف مدت شش ماه پرداخت شود. تقسیم اموال متوفی پس از مرگ نیازمند گواهی پرداخت مالیاتی است که پس از تکمیل اظهارنامه انجام می‌شود. انواع مالیات بر ارث عبارتند از: 1- مالیاتی که از وراث دریافت می‌شود. 2- مالیاتی که مستقیم از اموال شخص اخذ می‌گردد. قانون مالیات بر ارث در ایران، وراث را به سه دسته تقسیم می‌کند.

• دسته اول: شامل پدر، مادر، همسر، فرزند، نوه

• دسته دوم: پدربزرگ، مادربزرگ، خواهر، برادر، خواهرزاده، برادرزاده

• دسته سوم: عمو، عمه، دایی، خاله

2- اموال مشمول مالیات بر ارث

کلیه ماترک داخل و خارج از کشور اعم از منقول و غیر منقول که هزینه کفن و دفن ابتدا از کل اموال کسر می‌شود. اموال منقول شامل تمامی اسباب و اثاثیه که نقل و انتقال آن‌ها خرابی یا خسارت وارد نمی‌کند در حالی‌که اموال غیر منقول به کلیهٔ اجناسی اطلاق می‌شود که قابل حمل نیستند یا در صورت حمل و نقل خسارت وارد می‌کنند. سهم‌الارث هر یک از وراث از اموال و حقوق مالی متوفی که در ایران موجود است، بنا به ماده ۲۰ قانون مالیات‌های مستقیم و نسبت به آن قسمت که در خارج از ایران وجود دارد، پس از کسر مالیات بر ارثی که از آن بابت به دولت محل وقوع مال پرداخت شده، به نرخ ۲۵ درصد مشمول مالیات بر ارث است.

3- اموال معاف از مالیات

در قوانین مالیات بر ارث قسمتی از ماترک شخص شامل مالیات و قسمتی معاف است. گواهی پرداخت مالیاتی برای هریک از وراث جداگانه صادر می‌شود.

اموال معاف از مالیات عبارتند از:

• وجوه بازنشستگی

• وظیفه و پس‌انداز خدمت و مزایای پایان خدمت

• بازخرید خدمت

• مرخصی استحقاقی استفاده‌نشده

• بیمه‌های اجتماعی

• وجوه پرداختی توسط مؤسسات بیمه یا بیمه‌گزار یا کارفرما از قبیل: انواع بیمه‌های عمر و زندگی، خسارت فوت و همچنین دیه و مانند آن‌ها حسب مورد که یکجا یا به طور مستمر به ورثه متوفی پرداخت می‌شود.

• اثاثیهٔ منزل محل سکونت متوفی

• اموال شهدای انقلاب برای وراث دستهٔ اول و دوم که از سوی بنیاد شهید احراز هویت شده باشند.

4- مدارک لازم جهت صدور گواهی پرداخت مالیاتی

• رونوشت یا تصویر گواهی شده اسناد مربوط به بدهی و مطالبات متوفی.

• رونوشت یا تصویر گواهی شده کلیه اوراقی که مثبت حق مالکیت متوفی نسبت به اموال و حقوق مالی است.

• در صورتی که اظهارنامه از طرف وکیل یا قیم یا ولی داده شود رونوشت یا تصویر گواهی شده وکالتنامه یا قیمنامه.
• رونوشت یا تصویر گواهی‌شده آخرین وصیتنامه متوفی اگر وصیتنامه موجود باشد. (ماده ۲۶ ق.م.م)

5- وضعیت بدهی متوفی، مهریه، نفقه در ایام عده

بدهی شخص در صورتی‌که به تأیید شورای حل اختلاف نرسیده باشد، مشمول مالیات بر ارث می‌شود. در خصوص مهریه و نفقه در مدت عده، نیازی به تأیید مراجع قانونی نیست و خود به خود از اموال کسر می‌شود. مهریه در صورتی‌به زن متوفی تعلق می‌گیرد که عقد دائم صورت بگیرد.

6- محاسبه مالیات بر ارث

بر اساس قانون مالیات‌های مستقیم محاسبه می‌گردد. پس از ثبت اظهارنامهٔ مالیاتی، گواهی پرداخت آن از سوی نهاد قانونی صادر و مبنای درخواست گواهی حصر وراثت قرار می‌گیرد. مالیاتی که از وراث اخذ می‌گردد با توجه به نسبت، متفاوت است. جدول محاسبه مالیات بر ارث در سال 99 به شرح زیر است:

 

7- سؤالات متداول در خصوص ارث

• اولین قدم تسهیل در تقسیم ارث کدام است؟ نوشتن یک وصیتنامه که از نظر حقوقی معتبر باشد. وصیت‌نامه ممکن است در دو حالت تنظیم شود: 1- عادی 2- غیر عادی. در شرایط غیر عادی مانند جنگ شخص می‌تواند در حضور دو شاهد وصیتنامه خود را شفاهی بیان کند.
• تقسیم ارث در چه نوع وصیتنامه‌ای عنوان می‌شود؟ در وصیتنامهٔ تملیکی، شخص می‌تواند بخشی از دارایی خود را (حدود یک سوم) به صورت رایگان به دیگری بدهد همچنین می‌تواند به طور مثال یکی از فرزندانش را ملزم به پرداخت دیونش نماید.
• آیا دولت از ارث سهم دارد؟ از کل دارایی متوفی ابتدا مهریهٔ همسر کسر می‌شود، سپس مابقی ماترک ارزش گذاری شده و مالیات آن توسط دولت اخذ می‌گردد.