بایدها و نبایدهای معافیت مالیاتی
در هر کشوری با توجه به سیاستهایی که از سوی دولت آن اتخاذ میشود، درصدی از درآمد شهروندان جهت تأمین مخارج عمومی بهعنوان مالیات دریافت میشود. حال اگر به هر دلیلی افراد حقیقی یا حقوقی، طبق قانون ملزم به پرداخت مالیات نباشند، معافیت مالیاتی شامل آنها شده است. وقتی گروهی از مردم از پرداخت مالیات معاف میشوند، درآمد مالیاتی کاهشیافته در نتیجه به اقشار جامعه که مشمول مالیات هستند، فشار مضاعف وارد میشود.
موارد مشمول معافیت مالیاتی
بر طبق قانون مالیاتهای مستقیم، بنا به اظهار امور مالیاتی، 14 مادهی قانونی وجود دارد که افراد مشمول آنها از پرداخت مالیات، معاف هستند.
مادهی 132- درآمد مشمول مالیات ناشی از فعالیتهای معدنی و تولیدی، در بخشهای تعاونی و خصوصی که از سال 81 به بعد از طرف وزارت خانههای ذی ربط برای آنها پروانهی بهره برداری صادر و یا قرارداد استخراج و فروش منعقد میشود، از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج، به میزان 80 درصد و به مدت 4 سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به میزان 100 درصد و به مدت 10 سال معاف از مالیات هستند.
به بیان ساده تمامی درآمد ناشی از فعالیتهای تولیدی وصنعتی که از سال 81 به بعد پروانهی بهره برداری یا استخراج آنها از طرف دولت یا سازمانهای مربوطه صادر گردیده از تاریخ شروع فعالیت خود به میزان 80 درصد و به مدت 4 سال معاف از مالیات هستند. همچنین اگر واحد تولیدی یا معدنی، در منطقهی کمتر توسعه یافته واقع شده باشد، به میزان 100 درصد و به مدت 10 سال مشمول معافیت مالیاتی هستند.
به کلیهی مؤسسات جهانگردی و ایرانگردی که از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد جواز کسب دریافت کردهاند، 50 درصد معافیت مالیاتی، تعلق میگیرد.
درآمد شرکت تعاونی روستایی، عشایری، کشاورزی، صیادان، کارگری، کارمندی، دانشجویان و دانش آموزان به میزان 100 درصد از پرداخت مالیات، معاف هستند.
درآمد حاصل از تعلیم و تربیت مدارس غیر انتفاعی در پایههای ابتدایی، راهنمایی، متوسطه، فنی حرفهای و کاردانش همچنین کلیهی مؤسسات و دانشگاههای غیر انتفاعی و درآمد مؤسسات نگهداری از معلولین که دارای پروانهی فعالیت از مراجع قانونی مربوط هستند و باشگاههای ورزشی دارای جواز از سازمان تربیت بدنی، همگی معاف از مالیات هستند.
وجوه پرداختی بابت بیمهی عمر از طرف مؤسسات بیمه، از معافیت مالیاتی برخوردارند. هزینههای درمانی هر شهروند به اضافهی پدر، مادر، همسر، فرزند که تحت تکفل وی قرار دارند به شرط آنکه پزشک او، مقیم ایران بوده و گواهی فقدان امکانات لازم جهت درمان خارج از کشور، به تأیید وزارت بهداشت و مقامات رسمی دولت ایران رسیده، همچنین حق بیمهی هر شخص حقیقی، از درآمد وی کسر میگردد.
درخصوص افراد معلول و یا بیماران خاص و صعب العلاج علاوه بر هزینههای درمانی، هزینههای مربوط به امور توانبخشی آنان نیز قابل کسر از درآمد مشمول مالیات است.
آن قسمت از سود شرکتهای تعاونی و خصوصی که برای توسعه، بازسازی، نوسازی یا تکمیل واحدهای موجود صنعتی یا معدنی خود یا ایجاد واحدهای جدید صنعتی و معدنی در آن سال مصرف گردد، از پرداخت 50 درصد مالیات معاف هستند. به شرط آنکه قبل از اقدام به بازسازی یا تکمیل واحدها، از وزارت خانهی مربوط، اجازه صادر شده باشد.
در صورتیکه شرکت قبل از تکمیل، اجرای پروژه را متوقف یا ظرف یکسال پس از مهلت تعیین شده، آن را به بهره برداری نرساند، یا ظرف مدت 5 سال پس از شروع بهره برداری، آن را منحل کند، معادل معافیتهای مالیاتی، از شرکت وصول خواهد شد.
کارخانههایی که در محدودهی آبریز که تعداد کارکنان آنها بیش از 50 نفر باشد، در صورتیکه کل تاسیسات خود را به خارج از مرکز تهران انتقال داده، بر اساس قوانین وزارت اقتصاد و امور دارایی، از پرداخت مالیات تا 10 سال معاف هستند.
تمام موقوفات، هدایا، نذورات، کمکهای نقدی و غیر نقدی آستان قدس رضوی، حرم حضرت معصومه، آستان شاه چراغ، مساجد، تکیهها و حسینیهها از معافیت مالیاتی برخوردارند. همچنین کمکها و هدایا به سازمان هلال احمر مشمول معافیت مالیاتی هستند.
دریافتیهای حوزهی علمیهی قم مشمول معافیت مالیاتی شده، البته تشخیص آن به عهدهی شورای مدیریت حوزهی علمیه میباشد. همچنین کمکها و هدایای نقدی و غیرنقدی نهادهای انقلاب اسلامی معاف از مالیات و تشخیص آن به عهدهی هیئت وزیران است.
کمکها و هدایای نقدی و غیر نقدی مؤسسات خیریه که به ثبت رسیده باشد، از پرداخت مالیات معاف هستند.
هرگونه کمکهای نقدی و غیرنقدی مربوط به اقلیتهای دینی به شرط آنکه به تصویب وزارت کشور رسیده باشد، مشمول معافیت مالیاتی هستند.
فعالیتهای مطبوعاتی، فرهنگی، هنری و انتشاراتی که به تصویب وزارت فرهنگ و ارشاد رسیده باشد، از پرداخت مالیات معاف هستند. همچنین هرگونه درآمد کسب شده از صنایع دستی به خصوص تولید فرشهای دستبافت و اتحادیههای مربوط به آن مشمول معافیت مالیاتی هستند.
مقالهی حاضر با ذکر این نکته که هرگونه معافیت مالیاتی باید در چارچوب قواعد و مبتنی بر تحقیقات میدانی مناسب صورت گیرد تا حق قشری از جامعه پایمال نشود، به پایان میرسد.
برای ارتباط با ما، با شمارههای زیر تماس حاصل فرمایید.