درآمد اتفاقی و باید ها و نبایدهای آن

همه چیز درباره‌ی مالیات بردرآمد اتفاقی

خیلی از کاربران نمی‌دانند که به دارایی‌هایی که از معاملات محاباتی، دریافت جایزه یا بلاعوض دارند، مالیات تعلق می‌گیرد و در این مقاله صرفاً به توضیح و بررسی این نوع دارایی‌ها و قوانین مربوط به آن پرداخته می‌شود. امید است کاربران گرامی با مطالعه‌ی این مقاله، نیازهای خود را برآورده سازند.

مطابق قانون، هرگونه درآمدی که به صورت بلاعوض یا از طریق معاملات محاباتی، دریافت جایزه و ... تحصیل می‌شود، مشمول مالیات بردرآمد اتفاقی است. سؤال این است که معامله‌ی محاباتی چیست و در کجا کاربرد دارد؟ معاملات محاباتی میان خریدار و فروشنده صورت می‌گیرد به عنوان مثال زمینی که 100 میلیون قیمت دارد اما 50 میلیون فروخته می‌شود. در این جا 50 میلیون به عنوان هدیه یا بخشش از سوی فروشنده به خریدار صورت گرفته و مالیات آن باید پرداخت گردد. البته اگر میان قیمت واقعی و قیمت فروخته شده عدم تعادل یا تفاوت فاحش وجود داشته باشد، این معامله از نظر قانونی باطل است در مثال بالا فرض کنید قیمت واقعی زمین 100 میلیون بوده و خریدار آن را به مبلغ 20 میلیون خریده باشد در این صورت فروشنده بدون اطلاع، ضرر می‌کند که معامله‌ی فوق رسمیت قانونی و شرعی ندارد.

نکته‌ی مهم در معاملات محاباتی و مالیات آن: مالیات تنها مشمول طرفی از معامله است که ما به تفاوت مبلغ به عنوان هدیه یا بخشش به آن رسیده باشد یعنی در مثال بالا مالیات تنها شامل خریدار است و فروشنده لزومی به پرداخت آن ندارد.

قوانین مربوط به درآمد اتفاقی

ماده‌ی 123- در صورتی که منافع مالی به طور دائم یا موقت، بلاعوض به کسی واگذار شود، انتقال گیرنده موظف است مالیات منافع هر سال را در سال بعد پرداخت نماید.

براساس این ماده‌ی قانونی اگر منافع مالی به طور دائم باعث کسب درآمد شود، فرد موظف است که مالیات درآمد حاصل را به طور سالیانه پرداخت کند.

ماده‌ی 125- انتقالاتی که طبق مقررات مالیات برارث، مشمول مالیات می‌شوند مشمول مالیات این بخش نخواهد بود. یعنی اگر دارایی حاصل، مشمول مالیات بر ارث شود، دیگر نیازی به پرداخت مالیات درآمد اتفاقی آن نیست.

موارد معاف از مالیات اتفاقی براساس ماده‌ی 127

1. جوایز دولتی برای تشویق صادرات و تولید و خرید محصولات کشاورزی
2. کمک‌های نقدی و غیرنقدی بلاعوض سازمان‌های خیریه، شهرداری‌ها، مؤسسات دولتی، وزارتخانه‌ها به اشخاص حقیقی، غیر از مواردی که مشمول مالیات حقوقی است.
3. کمک به خسارت دیدگان بلاهای طبیعی مثل: جنگ، سیل، زلزله، طوفان، آتش سوزی و ...

اگر پدری، ملکی را به فرزندش هدیه کند یا کند یا اصطلاحاً هبه کند، مالیات از نوع اتفاقی و اگر خرید و فروش عنوان شود، مشمول 2% جریمه از مبلغ ملک است البته تجاری یا مسکونی بودن مهم است. برای ملک‌های تجاری فرد باید مالیاتی به عنوان سرقفلی بپردازد. نرخ مالیات بردرآمد برای اشخاص حقوقی برحسب میزان، مشمول نرخ‌های سه گانه ی (15، 20 و 25 درصد) طبق ماده‌ی 131 قانون مالیات‌های مستقیم است.

بر طبق ماده‌ی 121- اگر پس از 6 ماه پس از عقد معامله‌ی محاباتی، دو طرف اقدام به فسخ قرارداد نمایند، مبلغی که به عنوان مالیات اخذ گردیده، قابل بازگشت است. صاحبان درآمد اتفاقی موظفند هر سال در اظهانامه ی خود، منافعی را که از مورد معامله کسب کرده‌اند، قید کرده و به اداره‌ی مالیات تحویل دهند. در صورتیکه قرارداد در دفتر اسناد ثبت رسمی شده و مالیات آن از قبل پرداخت شده باشد، مشمول مالیات این بخش نمی‌شود.

ماده‌ی 128- درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی ناشی از درآمدهای اتفاقی، از طریق رسیدگی به دفاتر تشخیص داده خواهد شد و مالیات‌هایی که طبق مقررات این فصل، در منبع پرداخت می‌گردد به عنوان پیش پرداخت مالیات آن‌ها منظور خواهد شد.

بر این اساس درآمد اتفاقی شخص حقوقی از طریق رسیدگی به دفاتر مالی آن انجام و مالیاتی که از این طریق پرداخت می‌گردد، به عنوان پیش پرداخت، در نظر گرفته می‌شود.