آیا به دارایی مالیات تعلق می گیرد؟

مالیات بر دارایی

از گذشته، دریافت مالیات به منظور تأمین هزینه و تجهیز نیروهای دفاعی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. بنا به تعریف، مالیات‌ها به دو دستهٔ مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شوند که هرکدام کاربردهای خودشان را دارند. مالیات بر دارایی از انواع مالیات‌های مستقیم به شمار رفته و بر پایهٔ ثروت و دارایی شخص استوار است. علت اخذ این مالیات توسط دولت، کاهش ثروت و تقسیم عادلانهٔ آن در جامعه می‌باشد. در گذشته انواع مالیات بر دارایی شامل: 1- مالیات سالانهٔ ملک‌ها 2- مالیات بر ارث 3- مالیات بر زمین‌های بایر 4- مالیات مستغلات مسکونی خالی مانده 5- مالیات حق تمبر بوده است اما طبق اصلاحاتی که در سال 88 انجام گرفت، مالیات بر دارایی بر دو نوع است: مالیات بر ارث و حق تمبر. چهارچوب و قوانین مالیات بر دارایی برای هر حوزه، متفاوت است به عنوان مثال املاک بر اساس ارزش مالیات‌بندی می‌شوند، همچنین نوع کاربری املاک مثل تجاری، اداری، مسکونی و بدون سکنه، بر نرخ مالیات بر دارایی آن تأثیر گذاشته و زندگی مالکین و مستاجرین را دگرگون ساخته است. به دلیل نبود سازوکار مناسب در حوزهٔ املاک، بسیاری از بنگاه‌ها و صندوق‌های بازنشستگی بانک‌ها، به فعالیت‌هایی از قبیل سفته بازی پرداخته که باعث تورم مسکن و وارد شدن فشار زیادی به طبقهٔ متوسط و پایین جامعه شده است.

 

• مالیات بر دارایی در کشورهای دنیا

5. استرالیا: املاک در دوبخش کشوری و منطقه‌ای مالیات‌بندی شده و شامل مستاجرین نمی‌شود. مالیات املاک در هنگام فروش اخذ و میزان آن برابر 5 درصد ارزش ملک است که توسط خریدارپرداخت می‌گردد. در استرالیا، مالیات ملک مسکونی پرداخت نمی‌شود.
5. آمریکا: مالیات بر املاک به عنوان منبع اصلی درآمد و بر املاک و مستغلات شخصی اعمال می‌گردد. ارزش ملک‌ها توسط مقامات محلی تعیین و به طور مع مول صرف هزینه‌های شهرداری می‌گردد. به دلیل ثابت بودن بدهی، مالیات دهندگان در آمریکا، ضرر می‌کنند زیرا درآمد آن‌ها ثابت نیست.
5. هلند: مالیات بر اساس ارزش ملک و توسط شهرداری محاسبه می‌گردد. در هلند تنها صاحبان بیش از یک ملک مسکونی یا املاک تجاری موظف به پرداخت مالیات هستند. بنابراین لزومی به پرداخت مالیات توسط مستاجرین نیست.
5. کانادا: نکتهٔ جالب در دریافت مالیات املاک در کانادا این است که با وجود تفاوت در ارزش املاک مناطق مختلف، شهرداری‌های هرناحیه، یک میزان مشخصی از ارزش‌گذاری را در همهٔ نواحی و استان‌ها قرار داده‌اند. مالیات انتقال زمین، یک مالیات استانی و در هنگام خرید و انتقال ملک یا زمین توسط شهرداری دریافت می‌گردد.

• انواع مالیات بر دارایی

5. مالیات بر ارث: شامل تمام دارایی‌های شخص متوفی اعم از منقول وو غیر منقول است درصدی از آن توسط دولت دریافت و مابقی بین وراث تقسیم می‌گردد. قوانین جدیدی از سال 95 در این حوزه در حال اجراست که در زیر به مهم‌ترین آن‌ها پرداخته می‌شود.

• وراث بدون مراجعه به ادارهٔ امور مالیات می‌توانند گواهی حصر وراثت را از شورای حل اختلاف دریافت نمایند.
• در قانون جدید وراث می‌توانند اموال شخص متوفی را در هنگام نقل و انتقال به ادارهٔ دارایی معرفی و گواهی پرداخت مالیات را دریافت نمایند یعنی لازم نیست کل اموال به صورت یکجا در اظهارنامهٔ مالیاتی تحویل سازمان مربوطه گردد.
• در گذشته وراث تنها شش ماه فرصت داشتند که اظهارنامهٔ خود را به ادارهٔ مالیات تحویل دهند وگرنه مشمول پرداخت جریمه می‌شدند اما در قانون جدید جریمه دریافت نمی‌شود.
• تغییراتی در نرخ محاسبهٔ مالیات بر ارث رخ داده است.
• معافیت‌های مالیاتی وراث طبقهٔ اول در قانون جدید حذف شده است.

 

 

نکتهٔ قابل توجه در مالیات بر ارث: در صورت حیات وراث طبقهٔ اول متوفی، وراث طبقات دوم و سوم از ارث سهم نمی‌برند مگر آنکه شخص متوفی اقوام طبقهٔ اول (پدر، مادر، همسر، فرزند) نداشته باشد.

5. مالیات حق تمبر: در صورت صدور یا ابطال مدارک، سند و اوراق مالی، از طرف دولت به آن‌ها مالیات تعلق می‌گیرد. کلیهٔ اسناد تجاری که در ایران صادریا مورد معامله قرار می‌گیرد، همانند برگهٔ چکی که توسط بانک صادرمی‌شود، سفته، برات، بارنامه‌های دریایی، اوراق بیمهٔ اموال و... مشمول مالیات حق تمبر است. در زیر به برخی از اسنادی که مشمول این نوع از مالیات می‌شوند، اشاره می‌شود:

• صدور کارت معافیت افرادی که به سربازی نمی‌روند.
•  صدور هرگونه گواهینامهٔ بین المللی
• صدور گواهینامهٔ رانندگی در داخل ایران به ازای هر سال از مدت اعتبار
• پروانه‌های پزشکی، مامایی، دندانپزشکی، پیراپزشکی، دامپزشکی
• جواز تأسیس، کارت‌های بازرگانی، پروانهٔ وکالت

از تمامی اسنادی که بین بانک‌ها و مشتریان امضا و در دفتر اسناد رسمی ثبت نمی‌شود، مالیات گرفته می‌شود. این اسناد شامل: ضمانت‌نامه‌هایی که بانک‌ها صادر می‌کنند، وکالت‌نامه‌های بانکی، قراردادهای انواع سپرده‌های سرمایه‌گذاری، قرارداد وام و... هستند.